پیشینه و مبانی نظری سلامت روان وعلت اختلال روانی
سلامت روان
اصطلاح سلامت روانی ، اصطلاحی است که از آن برای بیان و اظهار کردن هدف خاصی برای جامعه استفاده میشود . هر فرهنگی براساس معیارهای خاص خود بدنبال سلامت روان است . هدف هر جامعه این است که شرایطی را که سلامت اعضای جامعه را تضمین کند آماده نماید و سلامت روان قسمتی از سلامت کلی است . یک فرد زمانی سلامت روانی دارد که با شناخت و حفظ ویژگیهای شخصیتی خود را با محیط تطبیق دهد . شناخت خود مجموعه ادراکات و ارزش ها افکار و عواطف را تشکیل میدهد که سبب آگاهی فرد از موجودیت خود میشود به این معنی او می فهمد کیست و چیست . در تأمین سلامت روان علاوه بر عوامل ژنتیکی ، عوامل محیطی نیز تأثیر فراوان دارند . اگر چه شناخت کامل ویژگیهای مربوط به سلامت روان در یک فرد بسیار مشکل است ولی زمانی افراد از نظر روانی سالم هستند که خصوصیات شاخص زیر را داشته باشند :
1 - اعتماد به نفس دارند .
از خصوصیات مثبت و برجسته خود استفاده میکند در عین اینکه به محدودیتها و نواقص خود آشنایی دارند . تواناییهای خود را میشناسد و حداکثر استفاده را می برد . واقعیت وجودی خود را آشکار نمیکنند و به جای عذرآوری و دلیلتراشی شکستها را به راحتی میپذیرد و نگرانی به خود راه نمیدهند .
2 - احتیاجات اولیه را به راحتی برطرف میکند
برآوردن نیازهای اولیه زندگی به خصوص نیازهای جسمانی باعث تلاش دائمی در این افراد میشود و با شناخت واقعیتها بهطور واقع بینانهتری با مشکلات مقابله میکنند .
3 - با دیگران بهدیده خوب مینگرند
ضمن دوست داشتم دیگران به آنها اعتماد می کنند . در حفظ روابط دیگران کوشا هستند ، محبت خویش را به طور مستقیم ابراز می کنند و برای آنها شواهد مناسب میآورد .
4 - مسئولیت پذیرند
ضمن پذیرش مسئولیت مناسب با سن خود مسئولیت کارهایی را که خود انجام میدهند می پذیرند و از کمی تجربه لذت میبرند و همیشه برای بهترین نتیجه در تلاش هستند ( فرج زاده ، 1388 ).
تعریف سلامت روان
در مورد سلامت روان ، تعاریف نظری فراوانی وجود دارد و یک توافق جمعی و مشترک بین اندیشمندان رشتههای مختلف در این مورد وجود ندارد . مثلاً پزشکان و افرادی که با دیدگاه پزشکی به این مسئله مینگرند . سلامت روان را منوط به نداشتن علائم بیماری تلقی مینمایند و روانشناسان و روانپزشکان نیز فردی را از نظر روانی سالم میدانند که دچار علایم روانی که بیانگر اختلال در کارکردهای روانی است ، نباشد و بتواند به هنگام مواجهه با مسایل و مشکلات اجتماعی در رفتارهایشان تعادل برقرار نمایند . کارشناسان سازمان بهداشت جهانی ، سلامت فکر و روان را چنین تعریف مینماید ، سلامت روانی عبارت میباشد از ، سلامت فکر و روان ، قابلیت برقراری رابطه هماهنگ و موزون با دیگران ، تغییر و اصطلاح محیط فردی و اجتماعی ، حل تضادها مشکلات و تمایلات فردی به طور منطقی ، عادلانه و مناسب